ETİK NEDİR: Etik kişinin davranışlarına temel olan ahlak ilkelerinin tümüdür. Başka bir ifade ile etik insanlara işlerin nasıl yapılması gerektiğini belirlemede yardımcı olan rehber değerler , ilkeler ve standartlardır. Etik davranış ilkeleri ile varılmak istenen amaç devlette ve toplumda yolsuzluğu, yozlaşmayı önlemektir.
KAMU YÖNETİMİNDE ETİĞİN ÖNEMİ: Kamu hizmetleri vatandaşların vergileriyle yerine getirilmekte-dir. Vatandaşlar düşük maliyetli ve kaliteli hizmet alma beklentisiyle vergilerini kamu görevlilerine emanet etmektedir. Kamu görevlileri bu emanetin bilincinde olarak kamu hizmetlerini verimli ve dürüst bir şekilde yürütmelidirler. Toplum kamu görevlilerinden yönetim standartlarına duyarlı olmalarını beklemektedir.
ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ: Kamu görevlileri görevlerini çağdaş yönetim anlayışının ortaya koyduğu esaslar doğrultusunda yerine getirmek durumundadır. Bu esaslar çalışanların yeniliklere her zaman açık olmasını , vatandaşlara karşı tarafsız olmayı , hizmetlerin vatandaşa en yakın birimlerce yürütül-mesini sağlamaktır.
Kamu görevlileri halka hizmet etmenin herhangi bir kişi veya grubun çıkarına hizmet etmekten çok daha önemli olduğunu idrak ederek kamu hizmetlerinin yerine getirilmesini hedeflemektir. Kamu görevlilerinin çalıştıkları kurum veya kuruluşun amaçlarına uygun davranmaları toplumun refahı doğrultusunda hareket etmeleri gerekir. Kamu görevlilerinin sorumluluktan kaçma amacıyla takdir yetkilerini kullanmaktan kaçmaları veya takdir yetkilerini kendi yakınlarının çıkarları doğrultusunda kullanmaları etik davranış ilkelerine aykırıdır. Kamu görevlileri kimseye öncelikli , ayrıcalıklı ve taraflı uygulama yapamazlar.
Yönetici veya denetleyici konumunda bulunan kamu görevlilerinin keyfi davranışlarda baskı hakaret ve tehdit edici davranışlarda bulunmaması gerekmektedir. Kamu görevlilerinin yasadışı veya etik davranış ilkeleriyle bağdaşmayan iş ve eylemlerde bulunmalarının istenmesi halinde hizmetlerini yürütürken bu tür bir eylem veya işlemden haberdar olduklarında durumu yetkili makamlara bildirmeleri gerekmektedir. Kamu görevlileri çıkar çatışmasında şahsi sorumluluğa sahiptirler.
Bu çerçevede çıkar çatışmasının oluşabileceği durumu bilen kişiler oldukları için çıkar çatışması konusunda dikkatli davranmaları , çıkar çatışmasına giren menfaatlerden kendilerini uzak tutmaları , çıkar çatışmasının farkına varır varmaz durumu üstlerine bildirmeleri gerekmektedir. Kamu görevlileri görevlerinin ifası sırasında resmi veya gizli nitelikte bilgi elde edebilmektedirler.
Bu bilgileri kendilerine , yakınlarına veya üçüncü kişilere doğrudan veya dolaylı olarak menfaat sağlamak üzere kullanamazlar. Kamu görevlileri kamu kaynaklarını kullanarak hediye veremez ,resmi gün ,tören ve bayramlar dışında hiçbir gerçek veya tüzel kişiye çelenk veya çiçek gönderemezler. Kamu görevlileri kamu bina ve taşıtlarını kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri dışında kullanamaz ve kullandıramazlar.
Kamu görevlileri görevlerini yerine getirirken çalıştıkları kurumlarını bağlayıcı açıklama buna benzer girişimlerde bulunamaz ve gerçek dışı beyanat veremezler. Kamu görevlilerinin açık bir yönetim için halkın bilgi edinme hakkını kullanmasına yardımcı olması gerekmektedir. Kamu görevlilerinin , kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi sırasında sorumlulukları konusunda hesap verebilir ve denetime açık ve hazır olmaları gerekmektedir. Etik ilke ve değerlere dayanan bir kurum kültürü oluşturmanın önemli ön koşullarından birisi de etik eğitimidir. Kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen her düzeydeki personel etik davranış ilkeleri ve bu ilkelere ilişkin sorumlulukları hakkında bilgilendirilmek durumundadırlar.
KAMU GÖREVLİLERİNDEN BEKLENEN BAŞLICA ETİK DAVRANIŞLAR :
Kamu yararı doğrultusunda halkın devlete ve kamu görevlilerine olan güvenini arttırmak için çalışınız.
Görevinizi yerine getirirken kamu kaynaklarını elde ederken ve kullanırken etik ilke ve değerlere uygun davranınız.
Meslektaşlarınıza ve hizmetten yararlananlara içten saygı gösteriniz tarafsız ve adil davranınız.
Meslektaşlarınızın ve hizmetten yararlananların görüşlerini dikkate alınız ve karar alma sürecine onları da katınız.
Meslektaşlarınızın yaptıkları iyi işleri takdir ediniz ve duyurunuz.
Kamu görevini ve kaynaklarını kişisel çıkarlar için kullanmayınız ve kullandırmayınız.
Muhtemel ve gerçek çıkar çatışmaları konusunda dikkatli olunuz , kendinizin ve yakınlarınızın çıkar sağlayabileceği durumlardan kaçınınız.
Davranış ve kararlarınızdan doğacak sonuçların sorumluluğunu üstleniniz.
Mal bildirimi formlarını zamanında ,eksiksiz ve doğru bir şekilde doldurunuz.
Kamu görevinin dışında mevzuatça yasaklanmış başka bir işte çalışmayınız.
Görev yaptığınız kurumla bağlantısı olan kişi veya firmalarla özel iş ilişkisi içerisinde bulunmayınız.
Görev yapılan kurumla iş hizmet ve çıkar ilişkisi içinde bulunanlardan hediye almayınız.
Etik değerlere uygun örnek davranışlar gösteriniz.
KAMU YÖNETİCİLERİNDEN BEKLENEN ETİK DAVRANIŞLAR :
Kurumun genel amaçlarını ,ana hedeflerini tüm görevlilere bildiriniz.
Davranış beklentilerinin açıkça tanımlandığı olumlu bir çalışma ortamı oluşturunuz.
Kurumunuzun faaliyetleri ile ilgili tüm sorumluluğu kabul ediniz.
Tüm personele adil , tarafsız ve eşit davranınız.
Sorun ve anlaşmazlıkları adil ve hızlı bir şekilde çözünüz.
Karar ve davranışlarınızda tutarlı , güvenilir ,adil ve nesnel olunuz.
Etik ilke ve değerler konusunda kişisel olarak örnek davranış gösteriniz.
İşinizde verimlilik konularında örnek alınacak en yüksek standartları sürdürünüz.
